امارات متحده عربی در اقدامی بیسابقه، با اختصاص ۲۰۰ میلیارد دلار، پروژهای کلان تحت عنوان «پروژه استارگیت» (Project Stargate) را برای تبدیل خود به مقصدی جهانی در زمینه هوش مصنوعی راهاندازی کرده است. این تلاش فراتر از یک سرمایهگذاری فناورانه است؛ امارات قصد دارد نقش برجستهای در عرصه رقابت جهانی داشته باشد .
زیرساخت و قدرت محاسباتی
این پروژه به رهبری شرکت باسابقه G42 پیش میرود. G42 با حمایت صندوقهای حکومتی، مسئول مدیریت زیرساختهای عظیم از جمله «استارگیت» و توسعه پلتفرمهای هوشمند در حوزههایی مانند سلامت، آموزش، دفاع و لجستیک است. این رویکرد نشان میدهد که امارات برای جذب شرکتها و دولتها بهدنبال فراهم کردن منابع قدرتمند محاسباتی است؛ موضوعی که در دهه گذشته جایگاه انرژی داشت.
استراتژی ملی AI ۲۰۳۱
امارات چارچوب جامع خود را در قالب “راهبرد ملی هوش مصنوعی ۲۰۳۱” تدوین کرده است. هدف این است که هوش مصنوعی بهعنوان ستون اقتصاد، آموزش و دولتداری هوشمند تبدیل شود. وزارتخانهها ابزارهای هوشمند را ادغام کردهاند و سیستم آموزش ملی به سواد هوشمندی تجهیز شده است .
مشارکتهای استراتژیک بینالمللی
یکی از نقاط قوت پروژه، همکاری نزدیک با غولهای فناوری آمریکاست:
- مایکروسافت در آوریل ۲۰۲۴، مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار در G42 سرمایهگذاری کرد و بهعنوان شریک ابری منتخب امارات درآمد؛ دسترسی به زیرساخت استارگیت بخشی از توافق بود .
- OpenAI نیز استفاده از استارگیت برای آموزش مدلهای بزرگ را در برنامه خود قرار داده است .
این مشارکتها با هدف دستیابی به فناوریهای روز و ایجاد مؤلفههای امنیتی و نظارتی دقیق بخصوص برای صادرات سامانههای حساس شکل گرفته است.
پیادهسازی در داخل کشور
امارات نهتنها قصد دارد زیرساخت صادر کند، بلکه هوش مصنوعی را در همه جنبههای زندگی شهری و دولتی نهادینه کرده است:
- ارائه اشتراک رایگان ChatGPT Plus به شهروندان جهت ترویج سواد هوش مصنوعی.
- استفاده در سیستمهای سلامت (تشخیص پیشبینی، پایش ژنتیکی)، ترافیک، قضاوت، و کنترل مرزها .
چالشها و مسائل اخلاقی
سرعت حرکت بالا یکسری دغدغه نیز به همراه دارد:
- فضای مقرراتیـحفاظتی: برخلاف اروپا، کنترل دادهها در امارات ساختار شفافی ندارد و نگرانیهایی در زمینه حریم خصوصی مطرح است .
- چالش ژئوپلیتیکی: امارات در گذشته با شرکتهای چینی همکاری داشت و بخشی از ساختار G42 تحت بررسیهای آمریکا قرار گرفت، اما با سرمایهگذاری آمریکا و بازسازی ساختارها، جهتگیری خود را روشن کرده است.
امارات از نقش تماشاگر فاصله گرفته و خود را بهعنوان بازیگر اصلی در معادلات جهانی معرفی کرده است. با ایجاد توازن میان زیرساخت قدرتمند، همکاریهای بینالمللی راهبردی و نهادینهسازی هوش مصنوعی در جامعه، این کشور نهتنها مصرفکننده، بلکه تأمینکننده فناوری آینده بهشمار میرود .
در نهایت، سرمایهگذاری هنگفت ۲۰۰ میلیارد دلاری امارات در هوش مصنوعی فراتر از یک حرکت اقتصادی است؛ این یک نوع بازخوانی موقعیت جهانی و بازتعریف دولت هوشمند در قرن ۲۱ است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟