رکود فناوری: لیست جامع شرکتهایی که در سال 2023 تعدیل نیرو داشتند (TechLayoffs2023)
فهرست مطالب
⏱️ خلاصه ۲ دقیقهای
سال 2023 شاهد موج بیسابقهای از تعدیل نیرو در صنعت فناوری بود، پدیدهای که تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون استخدام بیرویه در دوران همهگیری، چالشهای اقتصادی جهانی و پیشرفتهای سریع در هوش مصنوعی و اتوماسیون قرار گرفت. در مجموع، بیش از 262,000 کارمند در شرکتهای فناوری شغل خود را از دست دادند که این رقم نشاندهنده افزایشی 59 درصدی نسبت به سال 2022 است. غولهای فناوری مانند گوگل، آمازون، مایکروسافت، متا و اسپاتیفای در صدر لیست شرکتهایی قرار داشتند که اقدام به تعدیل نیرو کردند، اما این موج تنها به شرکتهای بزرگ محدود نشد و استارتاپها نیز به شدت آسیب دیدند. نقشهایی مانند منابع انسانی، استخدام، بازاریابی و حتی برخی از مهندسان نرمافزار بیشترین تأثیر را پذیرفتند، زیرا شرکتها به دنبال بهینهسازی عملیات و تمرکز بر ابتکارات مبتنی بر هوش مصنوعی بودند.
پیامدهای این TechLayoffs2023 فراتر از آمارهای شغلی است و شامل فشار مالی، پریشانی عاطفی و عدم اطمینان شغلی برای افراد میشود. با این حال، در دل این چالشها، فرصتهایی نیز پدیدار شدهاند؛ از جمله رشد «استارتاپهای انتقامی» توسط کارمندان سابق و افزایش تقاضا برای تخصصهای حیاتی مانند امنیت سایبری، رایانش ابری و علم داده. برای مقاومت در برابر این تغییرات، افراد باید به طور مداوم مهارتهای خود را بهروز کنند، شبکهسازی فعال داشته باشند و انعطافپذیری نشان دهند. این دوران نیازمند درک عمیقتر از پویایی بازار کار و آمادگی برای انطباق با آیندهای است که به طور فزایندهای تحت تأثیر فناوری قرار دارد.
سال 2023 برای بسیاری از فعالان صنعت فناوری، سالی پر از چالش و عدم اطمینان بود. پس از دورهای از رشد بیسابقه و استخدامهای گسترده در دوران همهگیری، این صنعت با واقعیت تلخ تعدیل نیروهای گسترده روبرو شد. این موج تعدیل نیرو، که به TechLayoffs2023 معروف شد، نه تنها شرکتهای کوچک و استارتاپها را درگیر کرد، بلکه غولهای بزرگی مانند آمازون، گوگل و مایکروسافت نیز از آن بینصیب نماندند. این اتفاق، سوالات مهمی را در مورد آینده نیروی کار در حوزه فناوری و چگونگی انطباق با تغییرات سریع بازار مطرح میکند.
ابعاد بیسابقه تعدیل نیرو در فناوری
بر اساس دادههای Layoffs.fyi، پلتفرم ردیابی تعدیل نیرو در صنعت فناوری، سال 2023 سالی بیسابقه از نظر از دست دادن شغل در این بخش بود. در مجموع، بیش از 262,735 کارمند در 1,186 شرکت فناوری در سراسر جهان شغل خود را از دست دادند. این رقم، افزایش قابل توجهی نسبت به 164,969 تعدیل نیرو در سال 2022 را نشان میدهد و تأکیدی بر ابعاد بیسابقه این پدیده است. بسیاری از این تعدیلها در سه ماهه اول سال 2023 رخ داد، اما این روند در طول سال با شدتهای متفاوت ادامه یافت.
در واقع، این آمارها تنها یک تصویر کلی ارائه میدهند. پشت هر عددی، داستان یک فرد یا خانوادهای نهفته است که با عدم اطمینان مالی و شغلی روبرو شدهاند. این موج تعدیل نیرو نه تنها بر روی افراد تأثیر گذاشته، بلکه بر فرهنگ شرکتها، روحیه کارکنان و حتی مدلهای کسبوکار در صنعت فناوری نیز اثرات عمیقی گذاشته است.

دلایل پشت پرده: چرا این اتفاق افتاد؟
برای درک کامل پدیده TechLayoffs2023، ضروری است که به عوامل ریشهای آن بپردازیم. این تعدیلها نتیجه یک عامل واحد نبودند، بلکه ترکیبی از شرایط اقتصادی، تصمیمات استراتژیک شرکتها و پیشرفتهای تکنولوژیکی به این وضعیت دامن زدند.
استخدام بیرویه در دوران همهگیری
یکی از دلایل اصلی تعدیل نیروها، استخدامهای گسترده و گاهی بیرویه در طول همهگیری کووید-19 بود. با انتقال ناگهانی زندگی و کار به فضای آنلاین، شرکتهای فناوری شاهد افزایش بیسابقهای در تقاضا برای محصولات و خدمات خود بودند. بسیاری از مدیران، از جمله مدیران عامل آمازون و متا، اذعان کردند که در آن زمان، رشد پس از همهگیری را بیش از حد خوشبینانه پیشبینی کرده و در نتیجه، بیش از حد نیاز استخدام کرده بودند. این امر منجر به افزایش ناگهانی نیروی کار شد که در شرایط اقتصادی جدید، دیگر پایدار نبود.
بادهای مخالف اقتصادی: تورم و نرخ بهره
شرایط کلان اقتصادی نیز نقش مهمی ایفا کرد. افزایش تورم و نرخ بهره توسط بانکهای مرکزی برای کنترل آن، هزینه استقراض پول را برای شرکتها افزایش داد و سرمایهگذاران را محتاطتر کرد. این امر به ویژه برای استارتاپهایی که به سرمایه خطرپذیر (Venture Capital) وابسته بودند، مشکلساز شد. در نتیجه، شرکتها تحت فشار قرار گرفتند تا هزینههای خود را کاهش دهند و سودآوری را در اولویت قرار دهند، که اغلب به معنای کاهش نیروی کار بود.
هوش مصنوعی و اتوماسیون: تغییر ماهیت مشاغل
ظهور سریع هوش مصنوعی (AI) و ابزارهای اتوماسیون نیز به عنوان یک عامل مهم در تعدیل نیروها مطرح شد. شرکتهایی مانند Stack Overflow صراحتاً اعلام کردند که به دلیل اتکا به دستیارهای کدنویسی مبتنی بر هوش مصنوعی، بخش قابل توجهی از نیروی کار خود را تعدیل کردهاند. این نشان میدهد که هوش مصنوعی نه تنها به عنوان یک ابزار کمکی عمل میکند، بلکه میتواند برخی از وظایف تکراری و حتی پیچیدهتر را بر عهده بگیرد، که منجر به کاهش نیاز به نیروی انسانی در برخی نقشها میشود.
بازگشت به حالت عادی بازار
با پایان یافتن دوران اوج همهگیری و بازگشت مردم به فعالیتهای حضوری، تقاضا برای برخی خدمات دیجیتال کاهش یافت. این «عادیسازی بازار» به این معنا بود که شرکتها دیگر نیازی به همان سطح از نیروی کار که در اوج همهگیری داشتند، نداشتند. این تنظیم مجدد، اگرچه برای شرکتها ضروری بود، اما منجر به از دست دادن مشاغل برای هزاران نفر شد.
نگاهی به شرکتهای بزرگ و کوچک
موج TechLayoffs2023 تقریباً هیچ گوشهای از صنعت فناوری را بدون تأثیر نگذاشت. از غولهای شناختهشده تا استارتاپهای نوپا، بسیاری مجبور به تصمیمات دشواری برای کاهش هزینهها شدند. در اینجا به برخی از شرکتهای برجسته و تعداد تقریبی تعدیل نیروهایشان اشاره میکنیم:
| شرکت | تعداد تعدیل نیرو (تقریبی) | ماه/دوره | توضیحات |
|---|---|---|---|
| Alphabet (Google) | 12,000 | ژانویه | 6% از نیروی کار جهانی به دلیل استخدام بیرویه در دوران همهگیری. |
| Amazon | 18,000+ | ژانویه، مارس، آوریل، نوامبر | در چندین بخش از جمله Amazon Stores و PXT، و همچنین Alexa و AGI. |
| Microsoft | 10,000+ | ژانویه، فوریه | در بخشهای مختلف، از جمله HoloLens، Xbox، Surface و تیمهای هوش مصنوعی. |
| Meta (Facebook) | 21,000+ | نوامبر 2022، مارس 2023، می 2023 | در چندین مرحله به دلیل شرایط کلان اقتصادی و بازسازی ساختار. |
| Salesforce | 8,000+ | ژانویه، مارس | 10% از نیروی کار به دلیل استخدام بیش از حد و رکود اقتصادی. |
| Spotify | 2,300+ | ژانویه، ژوئن، دسامبر | چندین دور تعدیل نیرو، از جمله در واحد پادکست. |
| 200+ (باقیمانده) | فوریه | ادامه کاهش نیروی کار پس از تصاحب ایلان ماسک. | |
| 716+ | می | کاهش نیروی کار برای افزایش چابکی و تطبیق با رشد کندتر درآمد. | |
| Dell Technologies | 6,650 | فوریه | به دلیل کاهش فروش رایانههای شخصی و نیاز به بازسازی ساختار. |
| Nokia | 14,000 | اکتبر | کاهش تقاضا برای تجهیزات 5G و کاهش سود. |
جالب توجه است که بیشترین تأثیر تعدیل نیروها در TechLayoffs2023 بر روی نقشهای غیرفنی مانند منابع انسانی، استخدام، بازاریابی و خدمات مشتری بود، زیرا شرکتها به دنبال بهینهسازی عملیات و سرمایهگذاری در هوش مصنوعی بودند. با این حال، مهندسان نرمافزار نیز در برخی شرکتها تحت تأثیر قرار گرفتند.

پیامدهای تعدیل نیرو: فراتر از اعداد
تعدیل نیرو در صنعت فناوری، پیامدهای گستردهای فراتر از صرفاً آمارهای شغلی دارد. این پدیدهها نه تنها بر افراد آسیبدیده، بلکه بر کل صنعت و حتی اقتصاد جهانی تأثیر میگذارند. درک این پیامدها برای دیدگاهی جامع از TechLayoffs2023 حیاتی است.
- تأثیر انسانی: برای کارمندان تعدیل شده، این اتفاق میتواند یک تجربه طاقتفرسا باشد. از دست دادن شغل میتواند منجر به فشار مالی شدید، پریشانی عاطفی، اضطراب و حتی کاهش اعتماد به نفس شود. بسیاری از افراد خود را در بازاری رقابتی مییابند که یافتن شغل جدید در آن دشوار است، به ویژه اگر مهارتهای آنها دیگر در تقاضا نباشد. همانطور که مارگارت بوج، استخدامکننده اصلی در MixMax، میگوید: «تعدیل نیرو واقعاً چیزی برای شرمساری نیست، به خصوص که برای میلیونها نفر اتفاق افتاده است.»
- تأثیر بر صنعت:
- کاهش استعداد: شرکتها با از دست دادن کارمندان باسابقه، دانش و تخصص ارزشمندی را از دست میدهند که میتواند بر توانایی آنها در نوآوری و رقابت تأثیر بگذارد.
- کاهش نوآوری: با کاهش نیروی کار و تمرکز بر کاهش هزینهها، سرعت تحقیق، توسعه و ایدهپردازی جدید ممکن است کاهش یابد. این میتواند شرکتها را از پیشگامی در تحولات تکنولوژیکی باز دارد.
- تضعیف رقابتپذیری: برخی کسبوکارها برای حفظ موقعیت بازار خود به تیمهای کامل نیاز دارند. تعدیل نیرو میتواند منجر به تضعیف کلی صنعت شود، با شرکتهای کمتری که مرزها را جابجا میکنند و نوآوری را پیش میبرند.
- فرصتهای پنهان: با وجود تاریکی، تعدیل نیروها برخی فرصتهای غیرمنتظره را نیز به همراه داشتهاند. بسیاری از متخصصان فناوری که شغل خود را از دست دادند، تصمیم گرفتند کسبوکارهای خود را راهاندازی کنند، پدیدهای که به «استارتاپهای انتقامی» (Revenge Startups) معروف شده است. این امر منجر به افزایش تقاضا برای سرمایهگذاری خطرپذیر و شتابدهندههای استارتاپی شده است. علاوه بر این، در حالی که برخی نقشها کاهش یافتند، تقاضا برای تخصصهای حیاتی در حوزههایی مانند امنیت سایبری، رایانش ابری، علم داده و مدیریت سیستمها همچنان قوی باقی ماند، زیرا این مهارتها برای زیرساختهای فناوری مدرن ضروری هستند.
چگونه در این دوران مقاومت کنیم؟
در مواجهه با عدم اطمینان ناشی از TechLayoffs2023 و تغییرات مداوم در صنعت فناوری، آمادگی و انطباقپذیری کلید موفقیت هستند. در اینجا چند گام عملی وجود دارد که متخصصان فناوری میتوانند برای افزایش مقاومت خود در بازار کار بردارند:
- آموزش مداوم و بهروزرسانی مهارتها: فناوری به سرعت در حال تکامل است. بر یادگیری مهارتهای جدیدی که در تقاضا هستند، مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، امنیت سایبری، و رایانش ابری تمرکز کنید. شرکت در دورههای آنلاین، کسب گواهینامهها و حتی پروژههای جانبی میتوانند شما را رقابتی نگه دارند. همانطور که ترویس لیندیموئن، بنیانگذار Enjoy Mondays، توصیه میکند: «پروژههای جانبی ممکن است منجر به موقعیتهای آزاد یا قراردادی شوند که قابلیت استخدام شما را در آینده غنیتر میکنند.»
- شبکهسازی داخلی و خارجی: روابط قوی با همکاران، مربیان و همتایان صنعت ایجاد کنید. شبکهسازی نه تنها دید شما را افزایش میدهد، بلکه به شما کمک میکند تا از فرصتهای داخلی یا تغییرات در شرکت مطلع شوید. حضور در کنفرانسهای صنعتی و جوامع آنلاین مانند Stack Overflow و GitHub نیز بسیار مفید است.
- انعطافپذیری و انطباقپذیری: پذیرای نقشها یا مسئولیتهای جدید باشید. در دوران عدم اطمینان، نشان دادن تمایل به کار در پروژههای خارج از وظایف معمول، تعهد و ارزش شما را به نمایش میگذارد.
- ردیابی و مستندسازی مشارکتها: به طور منظم دستاوردها و مشارکتهای خود را در تیم یا شرکت ثبت کنید. این کار در ارزیابیهای عملکرد یا در صورت بحث در مورد تعدیل نیروها، به شما اهرم میدهد تا تأثیر خود را برجسته کنید.
- آگاهی از وضعیت شرکت: به اخبار مربوط به تعدیل نیرو در بخش فناوری و سلامت مالی شرکت خود توجه کنید. آگاهی از مشکلات احتمالی میتواند به شما در برنامهریزی زودهنگام، مانند شروع جستجوی شغل، کمک کند.
- خودمراقبتی: تعدیل نیرو میتواند استرسزا باشد. از سلامت روانی و جسمی خود مراقبت کنید. ورزش، مدیتیشن یا استراحت میتوانند به شما در این دوران کمک کنند.
با اتخاذ این رویکردها، متخصصان فناوری میتوانند نه تنها از خود در برابر شوکهای بازار محافظت کنند، بلکه خود را برای فرصتهای جدیدی که در این چشمانداز در حال تحول پدیدار میشوند، آماده سازند. برای اطلاعات بیشتر در مورد آمادگی شغلی، میتوانید به منابع معتبر آنلاین مراجعه کنید.
خلاصهای از نکات کلیدی
- ابعاد بیسابقه: سال 2023 با بیش از 262,000 تعدیل نیرو، سالی بیسابقه برای صنعت فناوری بود که نشاندهنده تغییرات عمیق در بازار کار است.
- دلایل پیچیده: این تعدیلها نتیجه استخدام بیرویه در دوران همهگیری، فشارهای اقتصادی (تورم و نرخ بهره بالا) و تأثیر فزاینده هوش مصنوعی و اتوماسیون بر مشاغل بود.
- همهگیر بودن: موج TechLayoffs2023 نه تنها غولهای فناوری (مانند گوگل، آمازون، مایکروسافت، متا) بلکه استارتاپها را نیز تحت تأثیر قرار داد.
- نقشهای آسیبپذیر: نقشهای غیرفنی (منابع انسانی، استخدام، بازاریابی) و برخی از مهندسان نرمافزار بیشترین تأثیر را پذیرفتند.
- فرصتهای جدید: با وجود چالشها، تقاضا برای تخصصهای حیاتی مانند امنیت سایبری، رایانش ابری و علم داده همچنان بالاست و فرصتهایی برای «استارتاپهای انتقامی» پدید آمده است.
- انطباقپذیری کلید است: آموزش مداوم، شبکهسازی فعال و انعطافپذیری در برابر تغییرات، برای مقاومت در این چشمانداز شغلی ضروری است.
نظر شما در مورد این مطلب چیه؟